Stress op de werkvloer

Steeds meer mensen ervaren ernstige stressklachten, en geven aan dat ze zich vermoeid voelen of minder energie hebben dan vroeger. Misschien ervaar jij dat ook de laatste maanden ? Je klaagt wel eens, maar geeft niet op. Maar hoe kan je beter voor jezelf zorgen, wat is er nodig om terug meer energie te voelen, en hoe ga je om met stress ? 

Ben je leidinggevende ? Dan is de kans groot dat je je dagelijks afvraagt hoe jij het welzijn van je medewerkers kunt ondersteunen, terwijl de werkdruk steeds toeneemt door niet ingevulde vacatures en noodzakelijke kostenbesparingen.

Wat heeft vermoeidheid met stress te maken ?

Af en toe stress ervaren, hoeft geen probleem te zijn, zelfs als je je moe voelt op het einde van de werkdag. Zolang je ook voldoende ontspant en goed kan slapen, en je plezier vindt in je werk en met je collega's, kan je je batterijen elke dag voldoende herladen, en in evenwicht zijn.

Door teveel stress ga je piekeren, word je kritischer over jezelf en anderen, kan je minder goed slapen, en je kan minder genieten van kleine dingen. (meer info over de aanpak van slaapproblemen) Je komt in een vicieuze cirkel terecht, maar blijft toch doorgaan. Dit noemen we chronische stress. Hierdoor ga je op automatische piloot beginnen draaien, en ga je jezelf nog verder uitputten.

Dit kan uiteindelijk leiden tot een burn-out. Herstellen van een burn-out kan vele maanden duren, onmogelijk te werken intussen, je energie is totaal op. Het is dus zeer belangrijk om preventief alles eraan te doen om beter te kunnen omgaan met stress, en de stressbronnen aan te pakken, om niet in een burn-out terecht te komen.

Waarom ervaren we met zijn allen dit jaar meer stress dan vroeger ?

In 2022 zijn er 3 uitzonderlijke factoren: veel teams zijn onderbezet doordat de juiste mensen niet gevonden worden, iedereen lijdt onder de torenhoge energieprijzen en inflatie, en de oorlog in Oekraïne ervaren velen als heel dichtbij.

Een aantal andere problemen die al enkele jaren bestaan, zijn bovendien groter geworden : de polarisering van onze maatschappij, de druk die we onszelf opleggen door teveel tegelijk te willen doen, hoe we onszelf aan anderen willen tonen op sociale media en altijd meteen willen antwoorden, en steeds klaar staan voor anderen terwijl we geen tijd meer vinden voor onszelf.

Wat kan je zelf doen ?

• Zorg voor balans tussen energiegevers en energievreters. Maak 2 kolommen en schrijf op waar je voldoening uit haalt, en wat lastig is. Zowel activiteiten uit je privéleven als je werk. Wat wil je stoppen, wat kan je zelf veranderen en wat in overleg met je leidinggevende of partner, hoe bouw je ontspanning voor jezelf in ? Maak een weekplanning en zorg voor een goede spreiding van energiegevers en -vreters. Ga praten met je leidinggevende.
• Maak keuzes. Beslis nu eindelijk eens wat je echt wil of nodig hebt. Neem actie.
• Noteer elke avond waar je dankbaar voor bent en waar je van genoten hebt. Plan meer van dat.
• Stop met multitasken en focus op één activiteit tegelijk. Geniet van het moment en het resultaat.
• Ga wandelen, fietsen of sporten. Ontspan. Eet gezond.
• Verminder het gebruik van je smartphone en social media, en deconnecteer 's avonds en in het weekend van je werk.
• Zoek professionele hulp voor slaapproblemen.
• Lees ook eens onze artikels "over terugveren en groeien" en "bevlogenheid".

Wat kan je als leidinggevende of werkgever doen ?

• Zorg voor veiligheid en vertrouwen zodat alles kan besproken worden.
• Geef opbouwende maar ook zeer duidelijke feedback. Vraag welke concrete eerste stap een medewerker kan en wil zetten om iets te verbeteren. Waardeer wat goed gaat en geef erkenning.
• Praat op een laagdrempelige manier met je medewerkers over hoe ze zich voelen, over wat hen energie geeft of energie vreet. 
• Bekijk samen wat anders kan vanuit een gedeelde verantwoordelijkheid en belang. Jij moet niet alle problemen van je medewerkers oplossen, maar help hen bewuste keuzes te maken en prioriteiten te stellen, en coach hen om te groeien in competenties en vaardigheden.
• Indien je met zelfsturende teams wil gaan werken, zorg voor een duidelijk kader hoe beslissingen genomen worden, en kijk vanuit de sterktes van elke persoon naar de rollen die hij/zij/hun al dan niet kan en wil opnemen.
• Bied opleidingen en coachings aan.
• Schenk autonomie en verantwoordelijkheid. Stimuleer deconnectie na de werkuren. In bedrijven met meer dan 20 medewerkers is het vanaf 1 januari 2023 trouwens wettelijk verplicht te zorgen voor een CAO of aanpassing arbeidsreglement i.v.m. recht op deconnectie.
• Loop niet weg van problemen en conflicten, maar los ze op, of vraag hulp hierbij.
• Volg een infosessie of vorming over stresspreventie, begeleiding van langdurig zieken, en over duurzame re-integratie van medewerkers die een burn-out hadden (meer info). 
• Werk een degelijk HR beleid uit rond al deze zaken. Spreek af wat leidinggevenden, HR, vertrouwenspersonen, preventieadviseurs en arbeidsarts doen op het vlak van mentaal welzijn.
• Zorg voor veiligheid en vertrouwen zodat alles kan besproken worden.
• Geef duidelijk aan wat je van je medewerkers verwacht, en zorg voor voldoende hulpbronnen om aan die verwachtingen te kunnen voldoen.
• Geef opbouwende maar ook zeer duidelijke feedback. Vraag welke concrete eerste stap een medewerker kan en wil zetten om iets te verbeteren. Waardeer wat goed gaat en geef erkenning.