Je team in balans

Het gedrag van teams, haar leden en leidinggevenden, vertelt ons iets over de kwaliteit van de voedingsbodem van het team: is deze in of uit balans? En wat is de impact ervan op de werking, het team en haar leden? Merk je dat teamleden afhaken of onzeker zijn om te spreken? Is er sprake van besluiteloosheid en lopen mensen op eieren? Observeer je dat de groepsdruk te groot wordt en verstikkend werkt of net het omgekeerde: vliegen teamleden in en uit. ... In dit artikel kijken we naar gedrag in relatie tot het onderliggende weefsel van het team of de voedingsbodem. 

Kenmerken van de voedingsbodem

Er bestaat niet zoiets als een slechte of goede voedingsbodem. Om zo waarachtig mogelijk naar de voedingsbodem van een team te kijken, is het interessanter om te denken en spreken in termen van een voedingsbodem die in of uit balans is op vier domeinen. Het juiste midden vinden bij elk van deze domeinen betekent zoveel als niet teveel aandacht hebben voor..., maar ook niet te weinig. Het juiste midden herken je aan hoe het team en haar leden zich gedragen. 

• Invloed & Controle: er is een evenwichtige verdeling van verantwoordelijkheden, werklasten en -lusten. De teamleden nemen én geven elkaar de nodige spreekruimte en -tijd. Ze kunnen beslissingen nemen.
• Inclusie & Grenzen: de teamleden gedragen zich authentiek en horen erbij. Er is ruimte voor verschil met het oog op verbinding. Er zijn gezonde team- en persoonlijke grenzen. 
• Inspiratie & Zingeving: de teamleden vertrekken vanuit de bedoeling, de visie. De doelen zijn transparant en uitdagend. De teamleden ervaren hun werk als zinvol en zijn leerbereid. Er zit 'goesting' in het team. 
• Intimiteit & Openheid: er is sprake van openheid en nabijheid. De teamleden kunnen zich kwetsbaar opstellen en omgaan met emoties. Ze durven risico's nemen, iets proberen, maar ook grenzen aangeven. 

Waarom vertrekken vanuit de voedingsbodem?

De voedingsbodem voedt datgene wat voor het team en haar leden van belang is. Een voedingsbodem in balans draagt met andere woorden bij aan het het welzijn van medewerkers. We zijn als teamlid vaak bang om niet gezien te worden, alleen te staan of het onderwerp te zijn van roddels. Of we verliezen onze goesting als we de zin van ons werk niet meer inzien. Wanneer we geen vat meer hebben op ons werk, niet gezien worden in wat we doen of het idee krijgen dat we niet goed genoeg zijn, durven mensen vaak geen verantwoordelijkheid meer nemen... 

Durven kijken naar datgene wat er werkelijk toe doet

Om te voorkomen dat we op zoek gaan naar oplossingen voor problemen die er niet werkelijk toe doen, moeten we durven kijken in plaats van drastische maatregelen te nemen of niets te doen.  Bij deze laatste twee is de kans reëel dat de disbalans nog groter wordt. Breng in kaart wat er gebeurt, hoe zich dat verhoudt tot individuele medewerkers, de teamwerking én het professioneel handelen van het team. Vertrekkend vanuit de observatie in relatie tot de dynamieken die spelen, creëer je een andere kijk. Op die manier ga je niet langer voorbij aan de complexiteit van een probleem enerzijds en krijg je inzicht in verschillende domeinen waarop kan gewerkt worden om iets terug in balans te brengen. 

Kies voor de kleinste stap die opnieuw ruimte schept

Drastische ingrepen hebben vaak het vervelende neveneffect dat ze de evenwichten binnen het team bruusk verstoren. We weten alleen niet altijd op voorhand hoe ingrijpend deze verstoring zal zijn. Uit angst voor dit neveneffect voelen we ons vaak machteloos. We willen het allemaal niet nog erger maken, en dus doen we niets. 

Het is zinvoller om vanuit je observaties en analyse een eerste kleine stap te definiëren die je binnen één van de domeinen zou kunnen zetten. Immers: iets in balans brengen is minuscuul werk dat zorgvuldig dient te gebeuren. Na het zetten van een eerste stap, opnieuw kijken en vanuit deze observatie een volgende stap zetten. In het maken van een keuze hierin, stel je jezelf telkens de vragen: op welke manier schept deze stap ruimte voor de teamleden, het team en de werking? Welke balans herstellen we door deze stap te zetten? Hieronder vind je enkele voorbeelden van kleinste stappen: 

En Route - Sarah De Backer